Een goede buur is beter dan een verre vriend. Dat spreekwoord bestaat wellicht niet in Armenië. In elk geval is het niet actueel.
Armenië heeft al meer dan een eeuw een gespannen relatie met Turkije over de oorlog die ten tijde van WOI is uitgevochten. Volgens Armenië heeft Turkije zich toen schuldig gemaakt aan ‘volkerenmoord’ ofwel genocide. Turkije wil daar niets van weten en dus botert het nog steeds niet tussen de twee landen. Armenië is toen een groot stuk grondgebied kwijtgeraakt aan Turkije zodat de heilige berg Ararat nu nog wel vanuit Armenië te zien is maar daar niet meer is gesitueerd. De grens tussen beide landen zit potdicht.
Ook met buurland Azerbeidzjan wil het niet lukken en ook dat heeft zijn historische redenen. In Azerbeidzjan ligt een grote zogenoemde enclave, Nagorno Karabach, waar de twee landen rond 1990 na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie oorlog over hebben gevoerd. Dat is dus een stuk Armenië in Azerbeidzjan waar Armeniërs wonen.
Beide landen maken aanspraak op het flinke gebied dat in Azerbeidzjan ligt en eigenlijk rondom door Azerbeidzjan wordt omgeven. Armenië won de oorlog en toen heeft Nagorno Karabach zichzelf tot zelfstandig land uitgeroepen. Bijna geen enkel land erkent Karabach, maar Armenië natuurlijk wel.
Onlangs waren er weer schermutselingen tussen beide landen nabij de grens. Daarbij vielen schoten en ook enkele slachtoffers. Het conflict reikte zelfs tot Den Haag. Armeniërs trokken op naar de ambassade van Azerbeidzjan en daar werden ze geconfronteerd met Azeri’s die ‘op eigen terrein’ met vlaggen zwaaiden en de Armeniërs verzochten Karabach terug te geven aan Azerbeidzjan. De emoties liepen op en de ME moest er zelfs aan te pas komen.
Het is treurig dat die oude vetes en meningsverschillen maar blijven voortbestaan. Toen het oorlog was tussen de twee landen, gingen de Azeri’s naar Azerbeidzjan en de Armeniërs die over de grens woonden, moesten de wijk nemen naar Armenië.
Bij de grens bevinden zich de nodige dorpjes waar vooral Armeniërs wonen die uit Azerbeidzjan zijn vertrokken ten tijde van de oorlog. Soms dorpjes waar eerst Azeri’s woonden die op hun beurt ook ‘naar huis’ gingen.
Vaak nogal arme dorpjes die wel wat steun kunnen gebruiken. Binnenkort willen we in drie van die dorpjes een irrigatieproject opzetten. Het gaat vooral om ‘leidingwerk’. Een paar jaar terug hebben we in Berdavan een Cultureel Huis helpen opknappen. Tijdens het werk gingen toen door schotenwisselingen de ramen eruit. Intussen is het gebouw helemaal in orde als gemeenschapshuis en theater voor het dorp en de wijde omgeving.
De laatste weken lijkt het weer rustiger, nadat Rusland de beide landen had opgeroepen de rust te bewaren. Alleen de rust bewaren is echter geen blijvende oplossing voor het slepende conflict.